Skip to main content

Een systemische weergave van jouw familiewortels

Het genogram is een visueel overzicht van je familiesysteem

Een genogram is een visueel overzicht van jouw familiesysteem, over minstens drie generaties. Op het eerste gezicht lijkt het op een stamboom, maar een genogram gaat verder. Het geeft je niet alleen de basisinformatie van de generaties: het geeft inzicht in het waarom van de loop der dingen. En waarom sommige dingen misschien nog steeds gaan zoals ze gaan.

Met een genogram kun je het onzichtbare zichtbaar maken: patronen die zich van generatie tot generatie herhalen. Het is ontvouwen en uitvouwen. Niet alleen door feitelijk te kijken, maar ook door jouw intuïtie te volgen. Door dat wat je ‘niet kunt pakken’ proberen aan te raken. De systemische lading, die misschien al wel voelbaar is. Het kan een totaal nieuw inzicht geven in jouw familieverhaal. En dus ook in jouw verhaal – dus voorbij de blinde vlek.

Specifieke kenmerken en gebeurtenissen

Het genogram geeft een weergave van jouw familiestructuur, de specifieke ken­merken van familieleden en hun onderlinge relaties. Maar ook belangrijke familie­gebeurtenissen krijgen een plek: (informele) zorg, sterfgevallen, miskramen, abortussen, verhuizingen, emigraties, trauma’s als een brand, oorlog, faillissement en fijne gebeurtenissen. Je geeft ook weer of de onderlinge relaties sterk of zwak zijn, of misschien doorbroken.

Als je de geschiedenis niet kent,
dan weet je niets. Je bent een blad
dat niet weet dat het een deel
van een boom is.

Michael Crichton

Werken met
het genogram-drieluik

1

Start met jouw vraag

Waar loop je tegenaan? Welk aspect zou je willen veranderen in jouw werk of leven wat maar lijkt vast te zitten? Met deze vraag ga je als een spoorzoeker op zoek om de patronen in je systeem te ontrafelen en herkennen.

2

Plak de personen op per generatie

Neem een ‘personensticker’. Let op: er zijn aparte stickervellen voor mannen en vrouwen. Begin bij jezelf op de strook ‘mijn generatie’ en schrijf je naam op in het invulveld. Hetzelfde doe je voor je eventuele broers en zussen. Zo werk je naar boven. Zie het voorbeeld van een vaderlijn hieronder. Als je het geboorte-/ sterfjaar weet, kun je dat erbij zetten.

3

Geef extra kenmerken aan

In de legenda vind je een aantal symbolen. Die kun je zelf tekenen bij de betreffende persoon. Kijk ook op het stickervel voor extra kenmerken. Heeft iemand bijvoorbeeld een bijzonder talent of een verslaving? Was er sprake van een miskraam? Plak of schrijf het bij dit familielid.

4

Teken de onderlinge relaties

Wie is getrouwd met wie? Zijn er scheidingen of geheime liefdes? Teken de relaties tussen de familieleden. Geef ook aan hoe hecht de relatie was of is. Een enkele lijn staat voor een normale verhouding. Als er iets bijzonders aan de hand is of was, kun je dat aangeven. In de legenda vind je een aantal voorbeelden. Je kunt ook je eigen symbool maken.

Hierboven zie je een voorbeeld van een mannenlijn.

Veelgestelde vragen
bij het invullen van een genogram

Wij hebben een familiebedrijf. Kunnen we ook een genogram maken?

Jazeker. Ik heb een genogram ontwikkeld speciaal voor familiebedrijven. Het verschil met het ‘gewone’ genogram, is dat de bedrijfslijn en de vermogenslijn in beeld worden gebracht. Je kunt het genogram voor familiebedrijven hier bestellen.

Ik heb een grote familie, hoe krijg ik dat er allemaal op?

Heb je te maken met veel broers en zussen van bijvoorbeeld jouw vaders of moeders kant? Werk dat los uit aan de linker- of rechterzijde, voor zover het relevant is.

Ik ken mijn (over)grootouders niet. Wat doe ik daarmee?

Je (over)grootouders zijn in het genogram belangrijk, ook al ken je ze niet persoonlijk. Je kent vast hun namen, geboorte- en sterfdata; geef dat weer. En op een van de stamboomsites – bijvoorbeeld MyHeritage – is vaak veel informatie te vinden. Of wellicht kun je nog bij (oud-)tantes, ooms of nichtjes de verhalen ‘vangen’ die belangrijk zijn voor jouw thema.

Is deze tool ook voor mijn coachingpraktijk of systemische opleiding in te zetten?

Jazeker, er zijn al veel coaches die het drieluik met grote tevredenheid gebruiken. 

Astrid van Noord, opleider van verschillende systemische opleidingen en eigenaar van trueNorth zet het genogram-drieluik ondermeer in bij de opleiding tot systemisch coach.

Fiona Cook van Cookcoaching zet het drieluik in tijdens haar systemische opleiding Mijn ontrafeling.

Ik ben een (systemisch) coach/ trainer/ opleider. Waar kan ik terecht met vragen?

Heb je het genogram-drieluik in gebruik, maar heb je vragen over het inzetten ervan in de praktijk? Neem contact met mij op voor een train-de-trainer. Na de zomer komt een specifieke workshop over dit onderwerp.

Meer weten?

Neem contact op voor meer informatie over werken met het genogram.